Bursztyn (jantar) - właściwości, zastosowanie. Nalewka z bursztynu
Właściwości lecznicze bursztynu znane są od niepamiętnych czasów. Jest także wykorzystywany jako element dekoracyjny, nadający się do wyrobu biżuterii. W ostatnim czasie znalazł także zastosowanie w kulinariach, stanowiąc składnik rosołu czy sosów. Bursztyn nie bez powodu jest nazywany złotem Północy, zaś w Chinach jest uważany za czwarty atrybut Buddy.
Żywica twarda jak kamień
Bursztyn jest zastygłą żywicą pochodzącą z drzew iglastych rosnących na terenie Europy środkowej i północnej około 50 milionów lat temu. Warto przy tym pamiętać, że do dziś naukowcom nie udało się określić gatunków roślin bursztynodajnych, chociaż dotychczasowy stan wiedzy pozwala sformułować przesłanki mówiące, że były to sosny. Zawarte zaś w kruszcu inkluzje roślin oraz zwierząt, są cennym źródłem informacji na temat życia na Ziemi przed milionami lat. Bursztyn można znaleźć na plażach polskiego wybrzeża. Szczególnie duże ilości spotyka się na piasku po sztormie. Drobne kawałki jantaru zaplątują się bowiem w wodorosty i wraz z nimi są wyrzucane przez Bałtyk. Nie można przy tym zapominać, że w chłodnych porach roku, kiedy gęstość morskiej wody jest największa, drobne kawałki jantaru unoszą się na wodzie i wraz z falami docierają na brzeg. Najwięcej jest ich w okolicach Ustki, Mikoszewa, Stegny oraz na Wyspie Sobieszewskiej. Największy okaz bursztynu wyłowiony z polskiego morza ważył ponad 10 kilogramów.
Warto przy tym pamiętać, że kruszec ten występuje w ponad 60 odmianach. Jedną z ciekawszych jest jantar dominikański wydobywany w okolicach wyspy Haiti, który posiada niebieską barwę. Bursztyn bałtycki przybiera z kolei odcienie koloru żółtego oraz brązowego. O jego transparentności decyduje ilość uwięzionych w kruszcu pęcherzy gazu. Ten, który został uformowany wewnątrz pni drzew jest zwykle nieprzezroczysty.
Bursztyn bałtycki
Bursztyn znany od tysięcy lat
Bursztyn, jako kamień szlachetny był znany już w starożytności. Sięgali po niego Grecy, Rzymianie i Egipcjanie. Ci pierwsi sięgali po niego tworząc dzieła sztuki. Jantar był także atrybutem zmarłych. Świadczą o tym liczne badania archeologiczne, podczas których wydobywano go z grobowców pochodzących sprzed tysięcy lat. Mieszkańcy Hellady odkryli też właściwości elektrostatyczne jantaru, który jak żaden inny kamień, potarty ściereczką elektryzuje się ujemnie i przyciąga rozmaite drobiny. Jest przy tym doskonałym izolatorem. Bursztyn od wieków jest także znany i ceniony przez mieszkańców Półwyspu Arabskiego. Przed nastaniem ery nowożytnej sięgali po niego również Etruskowie. Rosnący na przestrzeni lat prestiż jantaru sprawił, że stał się on cennym obiektem handlowym.
To właśnie ten wyjątkowy kruszec przyczynił się do powstania szlaku bursztynowego wiodącego z położonej nad Adriatykiem Akwilei do wybrzeży Morza Bałtyckiego. Trasa sprzyjała nie tylko zdobywaniu dóbr materialnych przez Polskę, ale także pozwoliła zapoznać się z kulturą i sztuką innych państw europejskich, szczególnie Włoch. Warto przy tym pamiętać, że na terenach nadbałtyckich bursztyn był znany już w okresie neolitu, co niewątpliwie przyczyniło się do tego, że jest bardzo silnie związany z polską tradycją jubilerską.
Wyroby z bursztynu
Bursztyn pomocny przy infekcjach
Bałtyckie złoto posiada szereg walorów zdrowotnych. Zawiera szereg mikroelementów - krzem, magnez, żelazo czy potas i wyróżnia się właściwościami antybakteryjnymi. Obecne są w nim także substancje lotne oraz kwasy żywiczne. Nic więc dziwnego, że już przed wielu laty popularne były nalewki z bursztynu. Specyfik przetrwał do dnia dzisiejszego. Jantar zalany spirytusem może być stosowany wspomagająco w kuracji infekcji górnych dróg oddechowych. Pomaga także pozbyć się przeziębienia oraz grypy. Jednocześnie wzmacnia organizm i mobilizuje układ odpornościowy do walki.
Nalewka z bursztynu łagodzi także stany zapalne gardła, przez co doskonale sprawdza się w roli płukanki. Wcierana w skronie, uśmierza ból głowy. Jest ponadto niezastąpiona jako specyfik na dolegliwości wywołane przez reumatyzm.
Kwas bursztynowy - lekarstwo na młodość
Jantar to także cenne źródło kwasu bursztynowego, który poza bałtyckim złotem występuje także w niedojrzałych owocach agrestu oraz winogron, w burakach cukrowych, rabarbarze oraz rzepie. Substancja ta jest silnym przeciwutleniaczem, który opóźnia procesy starzenia i wzmacnia system sercowo-naczyniowy. Co ważne, kwas bursztynowy wzmacnia też siły witalne i wspomaga system immunologiczny oraz obniża ciśnienie krwi. Działa również jak biostymulator warunkujący prawidłową pracę nerek, jelit oraz wątroby. Na przełomie XIX i XX wieku sądzono również, że bursztyn pomaga uporać się z negatywnymi skutkami palenia tytoniu. Z tego względu w tym czasie pojawiły się wykonane z jantaru fajki oraz cygarniczki.
Działanie antybakteryjne bursztynu
Antyseptyczne właściwości bursztynu sprawiają, że jest on pomocny w stanach chorobowych wywołanych przez drobnoustroje. Nalewkę z jantaru zaleca się więc osobom borykającym się z chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy. Zawarte w kruszcu substancje organiczne dobrze radzą sobie bowiem z bakteriami Helicobacter pylori odpowiedzialnymi za powstawanie uszkodzeń błony śluzowej żołądka. Nalewka bursztynowa może być także stosowana wspomagająco przy infekcjach układu moczowego, szczególnie stanach zapalnych pęcherza. Specyfik można także stosować do nacierania pleców oraz klatki piersiowej w czasie zapalenia płuc lub oskrzeli.
Piękna, zdrowa skóra
Bursztyn znajduje także zastosowanie w kosmetologii. Stanowi najczęściej składnik kremów oraz maseczek, które wspomagają regenerację skóry, nawilżają ją i odżywiają. Jantar działa wygładzająco, co powoduje, że zmniejsza głębokość zmarszczek. Jest niezastąpiony w przypadku cery szorstkiej i wysuszonej. Świetnie redukuje też oznaki zmęczenia. Z kolei maści sporządzone na bazie kruszcu pozwalają łagodzić rozmaite otarcia, skaleczenia oraz wspomagają kurację trudnogojących się ran. Kwas i olej pozyskane z bursztynu są też składnikiem specyfików na oparzenia oraz kremów łagodzących ukąszenia owadów.
Biżuteria i kadzidełka z bursztynu - walory lecznicze
Bursztyn jest również wykorzystywany w jubilerstwie. Obok krzemienia jest najstarszym kruszcem ozdobnym. Przed wiekami wierzono, że jest doskonałym amuletem chroniącym przed nieszczęściami. Wisiory z przezroczystego kruszcu stosowano w leczeniu chorób. Dawni medycy sugerowali, że gdy jantar zmatowieje, jest to oznaka, iż choroba ustąpiła. Dziś eksperci w zakresie medycyny Wschodu przekonują, że noszenie wykonanej z niego biżuterii może też pozytywnie wpływać na zdrowie. Bursztyn noszony bezpośrednio na skórze wzmacnia odporność i chroni przed bólem gardła. Doskonale sprawdza się także w przypadku osób, borykających się ze schorzeniami tarczycy.
Z kolei dym pochodzący z bursztynowych kadzidełek świetnie oczyszcza powietrze z drobnoustrojów, udrożnia nos i pozwala pozbyć się kataru. Aromat palonego bursztynu i roztaczająca się woń żywicy, skutecznie odpręża także organizm i redukuje skutki stresu. Odstrasza komary i inne insekty. Ciekawostką jest, że w dawnych czasach dymem pochodzącym ze spalania proszku bursztynowego okadzano miejsca dotknięte epidemią różnych chorób. Potwierdzeniem wyjątkowych właściwości kruszcu są dane pochodzące z XVII, które pokazują, że w czasie, gdy okolicą zawładnęła dżuma, na chorobę tę nie zapadł ani jeden poławiacz bursztynu.
Doceniany przez radiestetów
Mówiąc o bursztynie, nie można zapominać o jego tajemniczych właściwościach wyjaśnianych przez medycynę ludową. Nie bez przyczyny radiesteci nazywają jantar kamieniem życia. Według specjalistów z zakresu leczenia naturalnego, każdego człowieka otacza pole elektromagnetyczne. W sytuacji, gdy organizm jest narażony na stres czy dotknięty rozmaitymi schorzeniami, w polu tym pojawia się nadmiar ładunków dodatnich. Warunkiem dobrej kondycji jest z kolei równowaga między cząsteczkami ujemnymi i dodatnimi. Bursztyn, wydzielając te pierwsze, pomaga ją osiągnąć przez co poprawia komfort życia i chroni organizm przed rozmaitymi dolegliwościami. Pozwala też zregenerować organizm.
Nalewka bursztynowa - jak przygotować?
Wśród domowych specyfików przygotowywanych na bazie jantaru, najbardziej znana jest nalewka bursztynowa. Aby ją sporządzić należy wziąć około 50 drobnych kawałków kruszcu, umieścić w kryształowej karafce i zalać 250 gramami spirytusu 95%. Ciecz musi znajdować się około 1-2 centymetry nad jantarem. Specyfik trzeba następnie odstawić w ciemne miejsce na czas około 14 dni.
Nalewka bursztynowa
Warto przy tym pamiętać, że bursztyn nie rozpuszcza się w wodzie i słabo w rozpuszczalnikach organicznych. Z tego względu po wskazanym czasie na dnie karafki znajdują się drobiny kruszcu, wydzielające cząsteczki związków chemicznych o walorach zdrowotnych. Dzięki temu spirytus po dwóch tygodniach przyjmuje złotą barwę. Po wykorzystaniu nalewki, kawałki bursztynu można pokruszyć i ponownie zalać alkoholem. Nie można także zapominać o tym, że bursztyn, podobnie jak miód, traci swoje właściwości w wysokiej temperaturze, dlatego też mikstury nie należy podgrzewać.
Komentarze