Dieta antyhistaminowa - co to takiego?

Dieta antyhistaminowa Zanieczyszczone środowisko, smog, czynniki genetyczne, pestycydy, antybiotyki i hormony w żywności - to wszystko w znaczącym stopniu przyczynia się do powstawania alergii i różnego rodzaju nietolerancji pokarmowych. Na schorzenia te cierpi tak wiele osób, że zostały one uznane za choroby cywilizacyjne.

Oprócz zaburzeń spowodowanych alergiami wziewnymi (kurz, pyłki roślin, sierść zwierząt) coraz więcej osób cierpi na nietolerancje pokarmowe. Nieprawidłowa reakcja organizmu na spożyty pokarm jest ściśle związana z zaburzeniami produkcji enzymów trawiących poszczególne grupy pokarmów. Lekarze coraz częściej diagnozują również nadwrażliwość organizmu na histaminę. Nietolerancja histaminy to również poważny problem, jak alergia pokarmowa. Sprawdź, jakie są jej objawy i jaka dieta pomoże skutecznie z nią walczyć.

Objawy nietolerancji histaminy

Fizjologiczne reakcje związane z nietolerancją histaminy mogą się pojawić już nawet w kilka sekund po spożyciu bogatego w nią produktu. Histamina to neuroprzekaźnik, który jest mediatorem odczynu alergicznego, a także pobudza wydzielanie kwasu żołądkowego. Szacuje się, że w Polsce na nietolerancję histaminy cierpi aż około 500 tysięcy osób, a problem ten stale narasta.

Nietolerancja histaminy bardzo często bywa mylona z alergią pokarmową, choć w istocie nie jest to ta sama choroba. Dzieje się tak, ponieważ objawy tych dwóch schorzeń są do siebie bardzo podobne, a należą do nich:

wysypki,
świąd skóry,
skurcz oskrzeli i kaszel,
obrzęk naczynioruchowy,
bóle głowy,
zatkany nos oraz wodnisty katar,
zaburzenia ze strony układu pokarmowego (nudności, biegunki),
silne natychmiastowe zaczerwienienie twarzy,
zaburzenia rytmu serca.

Podobnie jak w przypadku alergii wziewnych czy pokarmowych, nietolerancja histaminy również może prowadzić dla groźnego dla życia wstrząsu anafilaktycznego.

Leczenie nietolerancji histaminy

Możemy znacznie złagodzić nieprzyjemne dolegliwości, przestrzegając specjalnego jadłospisu oraz wspomagając organizm różnego rodzaju suplementacją. U chorych cierpiących na nietolerancję histaminy szczególnie ważne jest zadbanie o zdrowie jelit. Szczelna bariera jelitowa zapobiega bowiem nadmiernemu wchłanianiu się histaminy z przewodu pokarmowego, dzięki czemu o wiele mniej tej substancji trafia do krwi. Przyczynia się to w ogromnym stopniu do złagodzenia objawów chorobowych.

W leczeniu nietolerancji histaminy kluczowe są trzy zagadnienia:

Współpraca z lekarzem i dietetykiem i skrupulatne przestrzeganie diety antyhistaminowej. W istocie polega ona na wykluczeniu lub ograniczeniu w codziennym jadłospisie produktów bogatych w histaminę. Bardzo pomocne, zwłaszcza na początku leczenia, okazuje się tutaj dzienniczek żywieniowy, który pomoże dokładniej przeanalizować reakcje organizmu na poszczególne składniki diety.
Bardzo pomocne jest również okresowe zwiększenie spożycia pokarmów, które są kofaktorami wspomagających leczenie enzymów. Należą do nich:
- DAO, czyli oksydazadiaminowa, której niedobór sprzyja nietolerancji histaminy i prowadzi do przewlekłych stanów zapalnych w organizmie oraz pojawienia się infekcji przewodu pokarmowego chorób zapalnych jelit.
- HNMT, czyli N-metylotransferaza histaminowa. Jest ona odpowiedzialna za metyzację histaminy w wątrobie i przekształcanie jej w nieszkodliwą dla organizmu formę. U osób cierpiących na nietolerancję histaminy, stwierdzono zaburzenia w produkcji tego enzymu, co skutkuje pojawieniem się nieprzyjemnych objawów ze strony układu oddechowego, pokarmowego oraz skóry.
Ze względu na to, że długotrwałe przestrzeganie bardzo rygorystycznej diety, prowadziłoby do powstania niedoborów w organizmie, niezwykle istotne jest stopniowe rozszerzanie diety połączone z obserwacją objawów. Powoli pojedynczo wdrażając poszczególne produkty spożywcze, możemy zaobserwować, które z nich w największym stopniu przyczyniają się do powstawania objawów chorobowych, a które są lepiej tolerowane przez organizm i mogą być bezpiecznie spożywane.

Dieta antyhistaminowa

Dieta dla osób z nietolerancją histaminy opiera się o eliminację z codziennego jadłospisu produktów ją zawierających. Dzięki temu unika się nadmiernej kumulacji nierozłożonej histaminy w organizmie, a tym samym powstawania nieprzyjemnych objawów chorobowych.

Po kilkutygodniowej dosyć restrykcyjnej diecie wykonuje się w chorego pomiar stężenia histaminy we krwi, a następnie powoli po jednym na raz zaczyna się wprowadzać do jadłospisu produkty zawierające histaminę. Nie można z góry założyć, które z nich i w jakich ilościach będą lepiej tolerowane przez organizm, a które gorzej, Jest to kwestia bardzo indywidualna. Trzeba ją więc ustalić na podstawie wnikliwej obserwacji swojego organizmu połączonej z codziennym prowadzeniem dzienniczka żywieniowego, który pomoże lekarzowi i dietetykowi ustalić najlepszy dla nas sposób odżywiania.

Niektóre produkty spożywcze cechują się naturalnie wysoką zawartością histaminy, inne natomiast niską. W walce z chorobą pomocne mogą się okazać również zioła lecznicze. Warto wiedzieć, co można bezpiecznie spożywać, a czego unikać, zwłaszcza w początkowych etapach leczenia.

Do produktów niewskazanych w diecie antyhistaminowej zaliczamy:

zboża bogate w gluten, czyli pszenicę, żyto, pszenżyto, jęczmień oraz owies,
produkty nabiałowe takie jak kefir, maślanka, sery dojrzewające oraz pleśniowe i wędzone.
kiszonki (kapusta, ogórki),
pomidory - także ketchup, sosy pomidorowe i koncentrat pomidorowy,
bakłażany,
papryka,
szpinak,
rośliny strączkowe zwłaszcza soja i jej przetwory,
owoce morza (krewetki, kraby, małże, ryby - zwłaszcza te wędzone, surowe i marynowane o ciemnym mięsie),
mięso - szczególnie wołowina oraz wieprzowina,
owoce takie jak: wszystkie cytrusy, awokado, kiwi, banany, śliwki, winogrona, truskawki, ananasy, maliny oraz gruszki,
czekolada i kakao,
grzyby,
orzechy,
napoje gazowane, alkohol, mocna kawa oraz herbata.

Odradza się także spożywanie intensywnych przypraw takich jak ostra papryka, goździki, curry, gałka muszkatołowa, cynamon, anyż, ocet. Ponadto trzeba wykluczyć z diety wszystkie produkty przetworzone zawierające sztuczne wzmacniacze smaku i aromatu, do których należą kostki rosołowe, zupy i inne dania w proszku, sosy w słoikach, chipsy, i inne słone przekąski.

Jak widać, dieta antyhistaminowa należy do bardzo restrykcyjnych. Nie należy się jednak jej obawiać, ponieważ w tak surowej formie potrwa ona zaledwie od 4 do 6 tygodni, a później zaczniemy ją stopniowo rozszerzać.

Z kolei produkty spożywcze wskazane dla osób cierpiących na nietolerancję histaminy to:

jaja,
oleje roślinne oraz masło,
chude produkty nabiałowe, które nie przeszły fermentacji,
kasza jaglana, bezglutenowy owies, ryż, gryka, komosa ryżowa, amarantus,
ziemniaki,
migdały,
mak,
owoce takie jak jagody, borówki, porzeczki, wiśnie, melony, morele, brzoskwinie, jabłka, mango,
wszystkie warzywa (oprócz pomidorów, bakłażanów i papryki),
ryby o jasnym mięsie (morszczuk, mintaj, flądra, dorsz, łosoś) gotowane, pieczone lub grillowane,
chude jasne mięso, przykładowo kurczak, indyk.

Dla pacjentów bardzo pomocne okazuje się włączenie do diety preparatów ziołowych zawierających czarnuszkę siewną oraz tarczycę bajkalską, a także pachnotkę zwyczajną, wiesiołka dwuletniego, czystek oraz lepiężnik. Badania potwierdziły, że są to zioła skuteczne w walce z nietolerancją histaminy. Ich działanie jest porównywalne do popularnych doustnych środków antyhistaminowych stosowanych w leczeniu alergii. Zdecydowanie warto więc z nich skorzystać.

Z nietolerancją histaminy można normalnie żyć, a większość przykrych symptomów chorobowych można wyeliminować. Potrzebna jest jednak do tego odrobina cierpliwości i bezwzględne przestrzeganie zaleceń specjalistów - lekarza prowadzącego oraz doświadczonego dietetyka. Pierwszy okres leczenia jest dla wielu pacjentów trudny ze względu na nadal nasilone objawy oraz konieczność znacznego zmodyfikowania diety. Warto przetrwać ten trudny czas, ponieważ już po kilku tygodniach odczujemy znaczną poprawę samopoczucia, a po ustaleniu najlepszej dla nas diety i kilkumiesięcznym jej stosowaniu, niemal całkowicie zapomnimy o ww. problemach zdrowotnych.