Krwawnik pospolity - opis, odmiany, właściwości, zastosowanie, przepisy

Krwawnik pospolity dla wielu jest chwastem, który utrudnia wzrost innym roślinom. Tak naprawdę jednak to znane i cenione zioło o zastosowaniu leczniczym. Stosowany w przypadku problemów trawiennych oraz łagodzenia stanów zapalnych, działa bakteriobójczo i rozkurczowo. Jakie jeszcze zastosowanie ma krwawnik pospolity i dlaczego warto go stosować?

Krwawnik pospolity - opis i rodzaje

Krwawnik pospolity to znane zioło, roślina wieloletnia z rodziny astrowatych - rośnie w Ameryce Północnej, Azji i występuje powszechnie na terenie całej Europy. Jest krzewinką, dorastającą do 60-80 centymetrów. Białe kwiaty są zebrane w koszyki, odmiany ogrodowe mają natomiast różne kolory kwiatów. Jasnoczerwone kwiaty ma odmiana Fanal, Carnea - karminowe, wyraziste. Z kolei odmiana Kelwayi daje kwiaty o barwie karminowo-czerwonej. Ciemniejsze, wiśniowe kwiaty daje odmiana Cerise Quinne. Red Beaty to odmiana o kwiatach różowych, a liście mają lekko srebrzysty odcień. Najpóźniejszą odmiana jest Sammetriese, daje intensywne czerwone kwiatostany.

Łacińska nazwa tego zioła ( naz. łac. achillea millefolium ) pochodzi od imienia Achillesa, bohatera wojny trojańskiej i znanego herosa, który podobno za pomocą krwawnika przyspieszał gojenie ran po pojedynku. Co ciekawe, krwawnik ma wyjątkowe znaczenie również w tradycji kościoła, jest bowiem jedną z roślin, jakie niesie się na nabożeństwo z okazji święta Matki Boskiej Zielnej.

W naszym kraju krwawnik rośnie dziko na polach i łąkach ale traktowany jest też jako roślina uprawna, a nawet ozdobna. Ma mocny, ciekawy aromat, w smaku jest nieco gorzkawe. Ze względu na swoje liczne, cenne właściwości, krwawnik jest znanym surowcem zielarskim o szerokim zastosowaniu.

Krwawnik jako roślina lecznicza - właściwości i zastosowanie

Zioło zawiera flawonoidy, garbniki, cholinę, sole mineralne oraz olejek eteryczny. Krwawnik wykazuje działanie przeciwbakteryjne, przeciwzapalne oraz przeciwkrwotoczne. Zewnętrznie stosowany jest na skórę w celu przyspieszenia jej regeneracji, ułatwia gojenie się wszelkiego typu ran, owrzodzeń, oparzeń. Skutecznie leczy stany zapalne. Może być używany w postaci okładów, papek i maseczek. Wewnętrznie używany jest w problemach trawiennych, takich jak wzdęcia, gazy i niestrawność. Pobudza apetyt oraz usprawnia przemianę materii. Stymuluje produkcję żółci oraz soków trawiennych w żołądku. Łagodzi dolegliwości bólowe w chorobie wrzodowej. Doskonale nadaje się do przyrządzania herbat, naparów ale i nalewek czy win. Picie takich napojów i trunków przed posiłkiem wspomaga trawienie. Nalewka z kolei zalecana jest także osobom z grupy ryzyka lub cierpiącym na choroby układu krążenia. Wspomaga leczenie uporczywych migren. Polecana jest ona także paniom w okresie menopauzy: skutecznie niweluje negatywne objawy okresu pokwitania.

Garść przepisów

Przepis na nalewkę z krwawnika

Kwiatostany krwawnika umieszczamy w butelce (swobodnie, nie zgniatamy ich), nalewamy wysokoprocentowym alkoholem, najlepiej spirytusem z wodą lub czystą wódką. Odstawiamy w ciepłe miejsce na minimum 2 tygodnie. Odcedzamy.

Przepis na herbatę z krwawnika

Do kubka wsypujemy łyżkę suszonego ziela, zalewamy wrzątkiem, czekamy 20 minut, przecedzamy, ewentualnie lekko słodzimy do smaku. Napar pijemy gorący lub ciepły nawet 2 razy dziennie po 1/2 szklanki.

Przepis na maść z krwawnika

Rozgrzewamy masło (około 100 gram), dodajemy rozdrobnione kwiaty krwawnika, mieszamy, następnie zdejmujemy z ognia i przecieramy przez lnianą ściereczkę. Wystygniętą maść umieszczamy w słoiczkach i stosujemy według potrzeb.

Inne zastosowania krwawnika

Krwawnik jest również składnikiem wielu mieszanek herbat ziołowych, a także syropów. Ponadto, znajduje zastosowanie w kuchni oraz kosmetyce. Krwawnik wykorzystywany jest jako przyprawa, dzięki delikatnej korzennej nucie. Doprawia się nim sosy, zupy czy dania mięsne. Doskonale nadaje się do aromatyzowania piwa. Z kosmetyce z kolei krwawnik walczy z problemową cerą: leczy trądzik i inne zmiany skórne, przebarwienia. Zamyka pory i spłyca zmarszczki. Jest składnikiem wielu kremów i maści, używany także jako składnik płynów do kąpieli.

Uprawa, zbiór i suszenie zioła

Krwawnik nie jest rośliną wymagającą, dobrze rośnie w praktycznie każdej glebie ale najlepsza będzie lekko próchnicza, wilgotna, zawierająca azot. Miejsce powinno być dobrze nasłonecznione i rozległe, ponieważ krwawnik szybko się rozrasta. Doskonale znosi suszę i silne mrozy. Krwawnik kwitnie ponad pół roku: od kwietnia aż do końca października, więc mamy dużo czasu na zbiór zioła. Najlepiej jednak zbierać kwiatostany wczesną wiosną, są wtedy najbardziej bogate w cenne składniki. Ścinamy roślinę około 10-15 centymetrów nad ziemią, pędy związujemy i wieszamy w suchym i ciemnym miejscu. Możliwe jest tez suszenie rośliny w piekarniku, który rozgrzewamy do maksymalnie 35-40 stopni. Następnie przechowujemy w szczelnie zamkniętych pojemnikach i używamy według uznania.