Półpasiec - informacje o chorobie

PółpasiecPółpasiec jest ostrą chorobą wirusową, która wywoływana jest przez ten sam wirus, który powoduje ospę wietrzną. Jakie są główne objawy półpaśca? Kto jest na niego najbardziej narażony? Jakie są jego rodzaje? Jak się go diagnozuje i na czym polega leczenie półpaśca?


Półpasiec - co to jest?

Półpasiec (łac. zoster) to choroba wywoływana przez wirus herpes virus varicella (human herpesvirus 3) - varicella zoster virus, w skrócie określany jako VZV. Wirus ten odpowiedzialny jest za ospę wietrzną u ludzi, ale także powoduje półpaśca.

Jak wygląda półpasiec - zdjęcia wikipedia

Jak wygląda półpasiec - zdjęcia Wikipedia

Schorzenie to występuje u osób, które w przeszłości zachorowały na ospę wietrzną, ale doszło u nich do ponownej aktywacji utajonego zakażenia, albo też zetknęły się z chorym na ospę wietrzną. Zatem wirus VZV, wywołujący półpaśca, może przez długi czas pozostawać uśpiony w organizmie człowieka, ale może aktywować się w określonych momentach.

Czynniki mogące wywołać reaktywację wirusa to:

  • osłabiona odporność, także w przebiegu infekcji HIV
  • okresy nadmiernego stresu, osłabienia
  • po zakończeniu poważnych infekcji
  • w trakcie choroby nowotworowej
  • przy leczeniu immunosupresyjnym, na przykład po przeszczepach
  • po szczepieniu

Najczęściej półpasiec dotyka osób dorosłych, a także starszych, dlatego zachorowalność rośnie wraz z wiekiem.

Półpasiec - objawy

Najwcześniejsze objawy półpaśca mogą nie wskazywać na tę chorobę. Przypominają przeziębienie: to głównie podwyższona temperatura, osłabienie i bóle gardła. Dopiero potem dochodzi do uaktywnienia się wirusa i zapalenia nerwu czuciowego i skóry, którą unerwia.

W pierwszej fazie rozwoju infekcji dochodzi do zaatakowania jednego nerwu czuciowego - objawy półpaśca to wtedy uczucie mrowienia, drętwienia skóry, jej świąd, piekący ból. U chorego mogą pojawić się także bóle głowy, gorączka, pogorszone samopoczucie.

Po paru dniach w obszarze tym pojawia się także wysypka w formie bolesnych i swędzących pęcherzyków surowiczych, plamek rumieniowych i grudek, które mogą zostawiać po sobie bolesne owrzodzenia zmieniające się w przebarwienia i blizny na skórze. Te objawy półpaśca są bardzo charakterystyczne dla tej właśnie choroby. Równocześnie chorzy uskarżają się na gorączkę, osłabienie, uczucie rozbicia.

– Charakterystyczne dla chorych na półpasiec są silne dolegliwości bólowe oraz obecność pęcherzyków, zlokalizowanych w przebiegu nerwów. Zmiany skórne zazwyczaj w nie zajmują obszaru większego niż trzy dermatomy oraz nie przekraczają jednej połowy ciała. Jeżeli u chorego obserwuje się wykwity obecne na obszarze powyżej trzech dermatomów, wówczas mówimy o półpaścu rozsianym, co może pośrednio świadczyć o zaburzeniach odporności u danego pacjenta - informuje dr n. med. Igor Michajłowski, specjalista dermatolog z Clinica Dermatologica

Zmiany skórne pojawiają się głównie na:

  • klatce piersiowej, plecach i brzuchu
  • górnej części twarzy, przy nerwie ocznym
  • czubku i grzbiecie nosa, przy nerwie nosowo-rzęskowym

Zmiany te widoczne są po jednej stronie ciała i nie przechodzą środkowej linii twarzy albo sylwetki, co ma związek z faktem, że choroba zajmuje nerwy.

Odmiany półpaśca:

  • półpasiec oczny - owrzodzenia obejmują rogówkę oka,
  • półpasiec uszny - wysypka pojawia się na małżowinie usznej, w przewodzie słuchowym,
  • uogólniona albo rozsiana - oprócz typowej lokalizacji zmian skórnych, zmiany te są także rozsiane po tułowiu, głównie pojawia się u osób z nowotworami, przy immunosupresji, chorobach metabolicznych jak np. cukrzyca,
  • zgorzelinowa - zmiany rozpadają się, tworząc zgorzelinowe owrzodzenia, półpasiec ma wtedy cięższy przebieg,
  • krwotoczna - w przypadkach o ciężkim przebiegu.

Półpasiec - diagnostyka

Określenie, czy mamy do czynienia z półpaścem, szczególnie w jego pierwszej fazie, może być bardzo trudne. Charakterystycznym objawem tej choroby są wysypki z surowiczymi pęcherzykami i to wtedy najczęściej jest ona diagnozowana.

W razie zaobserwowania objawów półpaśca, konieczne jest udanie się do lekarza. Może on następnie na podstawie wizualnego badania skóry oraz wywiadu lekarskiego określić, że mamy do czynienia z tą chorobą i wskazać na odpowiednie metody postępowania.

Gdy istnieją wątpliwości dotyczące diagnostyki, można pobrać płyn z pęcherza do dokonania dalszych analiz.

Szybkie udanie się do lekarza jest wskazane szczególnie w przypadku tych osób, u których półpasiec zaatakował twarz i nerw oczny - w tym przypadku może dojść nawet do uszkodzenia wzroku, jeśli nie zostanie podjęte w porę leczenie półpaśca wskazanymi przez lekarza specyfikami.

Półpasiec - leczenie

Podczas choroby, chory powinien pozostać w domu - istnieje wtedy ryzyko zakażenia innych osób wirusem VZV. Przebywanie w domu pomoże także w skróceniu czasu leczenia. Zazwyczaj nie jest wymagana hospitalizacja.

W pierwszym etapie choroby leczenie półpaśca polega przede wszystkim na niwelowaniu towarzyszącego mu bólu, który może być wtedy bardzo dokuczliwy i uniemożliwiać codzienne funkcjonowanie. Zaleca się wtedy stosowanie środków przeciwbólowych, a w poważniejszych przypadkach stosuje się nawet zastrzyki znieczulające.

Miejscowe bóle i swędzenie można także zmniejszać z użyciem środków o właściwościach miejscowo łagodzących i chłodzących. Można także zakładać miękkie opatrunki chroniące zmiany przed ocieraniem.

Lekarz może zalecić leczenie półpaśca także z użyciem leków przeciwwirusowych. Pozwalają one na złagodzenie przebiegu choroby przez ograniczenie namnażania się wirusa. Leczenia tymi lekami nie stosuje się jednak rutynowo, ale tylko w cięższych przypadkach, w tym u osób z osłabionym systemem odpornościowym, po 50. roku życia, mających półpasiec oczny.

Oprócz tego leczenie półpaśca może być wspomagane przez niewielkie dawki kortykosteroidów. Zapobiegają one neuralgii, czyli nerwobólom, które mają ostry, rwący charakter. Środki te stosuje się po wysianiu pęcherzy, ponieważ wcześniej mogą powodować szybsze rozprzestrzenianie się wysypki.

Półpasiec - powikłania

Jeśli system odpornościowy osoby chorej na półpasiec działa prawidłowo, wówczas organizm może poradzić sobie ze schorzeniem bez większych trudności. Czasami na skórze pozostawia tylko niewielkie zmiany w postaci przebarwień albo blizn.

Gdy jednak organizm chorego człowieka nie radzi sobie dobrze z chorobą, wtedy może dojść do powikłań. Powikłania po półpaścu to:

  • zapalenie błony naczyniowej i rogówki oka
  • porażenie mięśni lub nerwów odpowiadających za poruszanie gałką oczną
  • utrata wzroku
  • częściowa utrata słuchu
  • porażenie nerwu twarzowego albo trójdzielnego
  • zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu
  • neuralgia - nerwobóle w okolicy kręgosłupa
  • zapalenia płuc

Objawy, takie jak miejscowe mrowienia, bóle czy drętwienia, mogą utrzymywać się także przez miesiące, a nawet lata po zachorowaniu.

Autor: www.polpasiec.edu.pl.

Komentarze